Duurzaamheid en circulariteit
Langeveld Building: een circulair, energie neutraal en gezond onderwijsgebouw
Het multifunctionele onderwijsgebouw Langeveld Building van Erasmus Universiteit Rotterdam is een van de duurzaamste universiteitsgebouwen van Nederland. Het maakt onderdeel uit van het programma Campus in Ontwikkeling III, een masterplan waarmee we een inspirerende en stimulerende plek willen creëren voor studenten en medewerkers. Een levendige, duurzame en aantrekkelijke omgeving die zich kan meten met internationale campussen.
Duurzaamheidsambities
De hoge duurzaamheidsambities van Langeveld Building sluiten naadloos aan bij de strategische prioriteiten van de universiteit (Strategy 2024) waarin verantwoordelijkheid nemen door duurzame ontwikkeling één van de zeven pijlers is. Samen met adviseurs hebben we de duurzaamheidsambities vertaald naar een ambitieuze uitvraag, waarin vier thema’s centraal stonden: circulair, energie neutraal, gezond en een integrale benadering.
De minimale duurzaamheidsprestatie in het Programma van Eisen waren:
- BREEAM Outstanding
- een minimale CPG-score van 8
- een EPC=0
Aan de markt hebben we de ruimte gegeven om hier op creatieve wijze invulling aan te geven.
Sterk projectteam
Het ontwerp, de ontwikkeling en realisatie van dit nieuwe multifunctionele onderwijsgebouw hebben we gegund aan de samenwerking tussen BAM Bouw en Techniek, Paul de Ruiter Architects, Halmos Adviseurs en LBP|SIGHT. Doorslaggevend voor de keuze was de kwaliteit van het plan, het open en transparante ontwerp, de flexibiliteit van het gebouw en de hoge mate van duurzaamheid. Dit projectteam heeft circulariteit en gezondheid een prominente rol gegeven in het ontwerp.
Duurzame kenmerken Langeveld Building
Energieneutraal
Langeveld Building is met een EPC lager dan 0 meer dan een energieneutraal gebouw. Het gebouw wekt met behulp van zonnecellen op het dak, duurzame warmtepompen en een warmte-, koudeopslag (WKO) in de grond meer energie op dan dat het verbruikt.
Innovatief ventilatiesysteem
Misschien wel de grootste parel van het gebouw, is de ‘powered by nature’ klimaatinstallatie, een innovatie van Ben Bronsema. Het natuurlijke ventilatie concept werkt met een zonneschoorsteen die in combinatie met een bevochtigingssysteem en venturi-kap ervoor zorgt dat er een natuurlijk verloop van frisse lucht wordt gegenereerd. Dit systeem is zeer energiezuinig en zorgt voor een gezond en behaaglijk binnenklimaat in het gebouw.
Klimaatbestendig
Er is een waterbuffer op het dak aanwezig. Zo worden stortbuien – die in de toekomst door klimaatverandering vaker verwacht worden – beter opgevangen en vertraagd naar de omgeving afgevoerd. Met het opgevangen hemelwater kan bovendien de groenvoorziening worden bewaterd.
Flexibiliteit
Het gebouw is flexibel van opzet door de toepassing van kanaalplaten van meer dan zestien meter overspanning in combinatie met een open kolommen- en balkenstructuur. Hierdoor is het toekomstbestendig voor het faciliteren van uiteenlopende vormen van hybride onderwijs. Het gebouw kan relatief eenvoudig op toekomstige ruimtelijke behoeftes worden aangepast; grote sloop- en herstelacties zijn hierdoor overbodig geworden.
Biophilic design
In het ontwerp is een verregaande integratie van de Biophilic design principes doorgevoerd. Het Biophilia principe kent zijn oorsprong uit liefde voor levende systemen en ondersteund daarmee de menselijke affiniteit voor de natuurlijke wereld. Door een rijke variatie aan lokale beplanting toe te passen in het atrium en de toepassing van groene wanden is er échte natuur zichtbaar en voelbaar in het gebouw. Daarbij worden de plateau’s in het atrium gedragen door boomstammen die in een spannende compositie in het ontwerp zijn opgenomen. Uit onderzoek is gebleken dat ervaringen met natuur of van nature afgeleide patronen bevorderlijk zijn voor de stemming, het geluk en de belevenis. Het hele idee voor de keuze van Biophilic design is daarop gebaseerd!
BREEAM Outstanding
De ambitie is BREEAM Outstanding te behalen. BREEAM is 's werelds meest toonaangevende duurzaamheidsbeoordelingsmethode voor onder meer gebouwen. Om de kwalificatie ‘outstanding’ te krijgen moeten de gebouwprestaties minimaal met een score van 85% of hoger worden beoordeeld. Slechts minder dan 1% van de gebouwvoorraad in Nederland heeft deze topkwalificatie. Tijdens de realisatiefase is het ontwerp beoordeeld met een score van 88,6%. Uiteindelijk is alles op alles gezet om een score boven 90% te realiseren. Of dat is gelukt weten we pas na de eindbeoordeling. Deze moet nog plaatsvinden.
Onderaan deze pagina staat de case study BREEAM als download.
Circulair en gerecycled
Met een CPG van 9 (Circulariteits Prestatie Gebouw) heeft het gebouw een hogere CPG dan gevraagd (minimaal 8). Om dit te bereiken zijn zoveel mogelijk gerecyclede materialen gebruikt, zoals sloopmateriaal van andere gebouwen van de EUR en materiaal uit andere panden die door BAM zijn gerenoveerd of gedemonteerd.