Op donderdag 14 maart sloten leerlingen van basisschool de Catamaran het programma van het Wetenschapsknooppunt af met een eigen wetenschapsmarkt. Trots presenteerden de kinderen, die nog geen jaar geleden naar Nederland migreerden, hun werk aan familie, vrienden en leraren.
Rijen stands met posters, vol met uiteenlopende onderzoekersvragen, bezoekers die langs de tafels lopen met vragen voor de wetenschappers: een redelijk standaard wetenschappelijk evenement, zou je denken. Maar er is een significant detail: de wetenschappers in kwestie zijn allen rond de twaalf jaar oud. De bezoekers? Ouders en leerkrachten. De locatie: twee klaslokalen in de Rotterdamse basisschool De Catamaran.
De informatiemarkt in kwestie is namelijk het eindproject van een programma van het Wetenschapsknooppunt, waaraan 29 leerlingen van de basisschool De Catamaran deelnamen. Ze wonen nog geen jaar in Nederland en beheersen de taal nog niet altijd volledig. Maar intelligent en nieuwsgierig zijn de kinderen zeker.
"Als de kinderen ons aan zagen komen, begonnen hun ogen al te glinsteren."
Een studentdocent van het Wetenschapsknooppunt
De onderzoeksvragen op de posters zijn zoals je ze van jonge geesten mag verwachten: divers en onbevangen. Denk aan ‘Hebben jongens en meisjes verschillende huisdieren?’ Of: ‘Wat is nu eigenlijk het verschil tussen een schilderij van Van Gogh en van Rembrandt?’ Maar ook: ‘ Waarom is het bij ons ochtend, terwijl het op andere plekken van de wereld nacht is?’
Leren onderzoeken, onderzoekend leren
Tijdens de zes lessen werden de leerlingen aangemoedigd om met een nieuwsgierige, open blik naar de wereld te kijken en vervolgens een onderwerp dat hen aansprak te gaan onderzoeken. De docenten (allen honoursstudenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Marianne den Hertog, medewerker Wetenschapsknooppunt) leerden de jonge wetenschappers hoe je een goede onderzoeksvraag formuleert, waar je bruikbare bronnen kunt vinden en hoe je vervolgens alles wat je geleerd hebt kunt presenteren aan de buitenwereld.
"Ik wilde een 100.000 geven, maar dat kon helaas niet."
Een enthousiaste leerling over het lesprogramma
De informatiemarkt markeert het einde van het programma. In het lesprogramma passeerde elke stap van de onderzoekscyclus de revue – van verwondering tot verkenning en van uitvoeren tot presenteren. Aan het eind van de middag nemen de leerlingen afscheid van hun ‘juffen’ en ‘meesters’ en ontvangen ze een heus certificaat en een echte baret. Sommigen vinden het jammer dat het alweer voorbij is en gaan thuis gewoon verder met hun eigen onderzoeksprojectjes. Die waardering sprak dan ook uit het eindcijfer dat de kinderen gaven: gemiddeld een 9,9. “Ik wilde een 100.000 geven, maar dat kon helaas niet,” aldus een enthousiaste deelnemer.
De waarde van nieuwsgierigheid
Niet alleen de scholieren zijn geïnspireerd; de studentdocenten sluiten het project ook met voldoening af. “Elke keer als we naar het lokaal liepen van de kinderen voor het project, zagen de kinderen ons door het raam aanlopen,” vertelt een van de honoursstudenten. “Dan zag je de ogen van de kinderen al gaan glinsteren.”
Hun werk voor het Wetenschapsknooppunt levert ze didactische vaardigheden op. Daarnaast laat het werk met de kinderen inzien hoe belangrijk het is om als wetenschapper altijd vragen te blijven stellen. “Een belangrijk onderdeel van het programma is het leren stellen van ‘nieuwsgierige’ vragen. Je merkt echt dat dat een positief effect heeft.”