Het IMF komt met de zwartste voorspelling uit zijn bestaan, en vooral Nederland wordt in die prognose hard getroffen. De modellen die het IMF gebruikt gaan echter over de oude economie. Die bestaat niet meer. Peter van Bergeijk, hoogleraar Internationale Economische betrekkingen en Macro-economie aan de EUR, hierover in het NRC.
De Nederlandse economie is de afgelopen decennia onopgemerkt in hoge mate pandemie-resistent gemaakt. Nog maar één generatie terug waren pinnen, thuiswerken en thuisonderwijs volstrekt onmogelijk. De thuisbezorginfrastructuur die de afgelopen jaren is ontstaan, bestond nog niet. Een coronapandemie had bij de start van de eeuw de economie nog volledig lamgelegd. Maar dat is nu dus anders.
Er zijn ook sectoren die mede door corona, sterk groeien: de ICT, de telecommunicatie, de post, de koeriersdiensten en de gezondheidssector. Beleidsmakers richten zich nu te weinig op wat nodig is in deze sectoren. Naast de werknemers in de zorg lopen wellicht ook medewerkers in distributiecentra te veel risico op besmetting.
Belangrijke sectoren dragen het nieuwe weerstandsvermogen van de Nederlandse economie; de financiële en zakelijke dienstverlening, onderwijs en overheid. Zij vormen ruim de helft van het bbp. De bedrijfsorganisatie is er van de ene op de andere dag aangepast en telewerken is er nu de norm.
Hoe kan dat beter worden georganiseerd? Het soepel laten functioneren van de bedrijfstakken die door corona groeien, moet de hoogste prioriteit krijgen. We lijken ziende blind voor de kansen en knelpunten die zij nu ervaren. Dat is vreemd omdat alleen al de groeisectoren van de corona-economie twee keer zo groot zijn als de sectoren die platliggen.
Rampspoed vindt gewillig oor
De verliezers van structurele verandering weten de media zoals altijd te vinden. Ze hebben er belang bij hun nood te klagen en rampspoed vindt altijd een gewillig oor. Zo krijgt Nederland een scheef beeld van wat er gebeurt en moet gebeuren. Daarom dringt het niet door dat het opheffen van de maatregelen voor een gering deel van de Nederlandse economie een onverantwoord economisch risico is voor de sectoren die Nederland aan de praat houden. De vraag is of bijvoorbeeld het openen van de horeca opweegt tegen het risico dat het virus opleeft en andere sectoren in gevaar brengt.
Wat moeten we doen?
"Over het internationale bedrijfsleven ben ik optimistisch"
Het internationale bedrijfsleven heeft geoefend
Over het internationale bedrijfsleven ben ik optimistisch, want het heeft twee oefeningen gehad: de Brexit en de wereldhandelsval met 20 procent in 2008 waarvan het herstel binnen een jaar optrad. Het weerstandsvermogen is groot in de industrie, de groothandel, het vervoer en de logistiek. Deze sectoren worden getroffen omdat belangrijke handelspartners in het buitenland een volledige lockdown hebben verkozen waardoor de productie en afzet daar wegvalt. Nu het buitenland voorzichtig weer ‘open gaat’ kan herstel beginnen.
Om beter voorbereid te zijn op de volgende pandemie hebben we een langdurig investeringsprogramma nodig om middelen, kennis en kunde op het vereiste niveau te brengen en zo het vertrouwen in de toekomst te herstellen. Nederland zit niet op slot: we zijn op weg naar een nieuwe toekomst!
- Universitair Hoofddocent
- Meer informatie