Interview met Chief Resilience Officer van Parijs, Sébastien Maire
Door: gemeente Rotterdam binnen Impactstudie COVID-19
1) Monitor “the good and the bad”
"Elke crisis heeft haar “best practices” en “lessons learned” die zeer waardevol zijn en een blijvend karakter hebben voor de toekomst. Maar bij elke crisis is het ook onvermijdelijk dat er beslissingen worden gemaakt die onvoorziene consequenties met zich meebrengen. Het is ontzettend belangrijk dat er oog is voor complexiteit en daarmee ook expliciet wordt gemonitord op de onvoorziene consequenties.Tijdens crisissituaties worden snel beslissingen genomen, deze kunnen op de lange termijn negatieve consequenties hebben. Veerkrachtig handelen betekent dat je adaptief handelt maar ook met oog op de toekomst. Je bouwt zo flexibiliteit in om gekozen beleid aan te passen. Een voorbeeld dat dit illustreert in Parijs is dat ons niet-drinkbare watersysteem (dat wordt gebruikt voor de bewatering van onze publieke tuinen en parken) wordt vervangen door ons vitale drinkwater systeem. Dit doen we omdat er kleine hoeveelheden van het coronavirus werden aangetroffen in het niet-drinkwatersysteem. Een korte termijn spoed-oplossing brengt voor de lange termijn negatieve consequenties met zich mee aangezien de kans groot is dat we ook deze zomer, vanwege de voorspelde hittegolven, kampen met watertekort.
2) Reken op de hulp van je inwoners
"Terrorisme was nieuw voor ons. Ons crisismanagement is door de aanval veranderd. Voorheen was crisis-respons vooral een "overheidsdingetje", maar we
hebben door de ramp geleerd dat we ook kunnen rekenen op onze inwoners. Ook werd het pijnlijk duidelijk dat we tijdens een onverwachte crisis niet alleen kunnen terugvallen op dagelijkse protocollen; tijdens een schietpartij op een terras waren het niet de getrainde brandweermannen die direct in actie kwamen, zij waren
namelijk aan het wachten op het bevel van bovenaf... Ondertussen bloedden de slachtoffers dood. Het waren juist de voorbijgangers en toeschouwers die direct te
hulp schoten. Jammer genoeg waren deze mensen niet getraind en kon hiermee niet altijd het verschil gemaakt worden. Samenwerken met onze inwoners is nu onderdeel geworden van onze crisisplannen."
3) Begeleid vrijwilligers met de nodige training
"Na de terroristische aanval zijn we gaan bouwen aan zogenaamde “vrijwilligersnetwerken”. Hierbij hebben we geleerd dat verschillende projecten verschillende skills vereisen. Daarom is het van belang dat onze vrijwilligers worden voorzien van specifieke trainingen. Training geeft ze de tools die ze nodig hebben om hun werk goed uit te voeren. Ook geeft het vrijwilligers een gevoel van eigenaarschap wat belangrijk is voor een duurzaam vrijwilligersnetwerk. We hebben geleerd dat deze netwerken een belangrijke rol kunnen vervullen tijdens andere crisissituaties. Een crisis maakt veel los bij inwoners. Psychologische ondersteuning aan slachtoffers en familieleden is van groot belang. De gemeente Parijs heeft een loket ingericht dat zich richt op psychologische ondersteuning. Hier kunnen bijvoorbeeld ouders terecht voor opvoedkundige begeleiding in het behandelen van trauma’s en dagelijkse moeilijkheden.
4) Biedt psychologische hulp aan slachtoffers, ook op de lange termijn
Naar aanleiding van de klimaatgerelateerde crises (overstromingen en hittestress) heeft de gemeente van Parijs samen met kennisinstellingen een aantal lespakketten ontwikkeld met scholen en universiteiten rondom het thema klimaatverandering. Hierbij wordt een integrale aanpak gestimuleerd en gelden openbare ruimtes als experimentenhubs. Zo krijgen openbare ruimtes ook een sterk welzijns- en gezondheidscomponent. Studenten worden samen met andere organisaties uitgedaagd om openbare voorzieningen aan te passen en deze klaar te stomen voor verschillende uitdagingen van de toekomst. Er is ruimte nodig voor experimenten. Zo maakt Parijs gebruik van zogenaamde observatoria om bijvoorbeeld gezondheid, sociale, ecologische en economische effecten te onderzoeken van bepaalde maatregelen. Op die manier krijg je meer grip op kwetsbaarheden en barrières van verschillende maatregelen. Deze aanpak en gedachtegoed zal ook ingezet moeten worden tijdens deze coronacrisis.
5) “Veerkrachtig herstellen” vraagt om onderzoek, experimenteren en samenwerking met verschillende stakeholders
Ook nu kunnen we beroep doen op de vrijwilligers voor het verspreiden van maskers en andere goederen. Maar niet alleen tijdens shocks (crisis) zijn vrijwilligers actief, juist in het voorkomen van stresses (langdurige ontwikkelingen die zich kunnen uiten in een shock, zoals klimaatverandering kan uitlopen op overstromingen). Zo vormen de vrijwilligersnetwerken de ruggengraat van de Parijse veerkracht."