Promotie A. (Alan) Abdulla

Proefschrift in het kort:

Antibiotica behoren tot de belangrijkste en meest voorgeschreven medicijnen bij kritiek zieke patiënten op de intensive care (IC). Veranderingen die gepaard gaan met kritieke ziekte kunnen helaas leiden tot variabele bloostelling van antibiotica. Traditionele antibioticadoseringen houden geen rekening met deze veranderingen en kunnen resulteren in suboptimale uitkomsten bij IC-patiënten. Het optimaliseren van de behandeling is daarom van groot belang in deze patiënten, maar tegelijkertijd uitdagend en vereist een geïndividualiseerde aanpak. In dit proefschrift worden geavanceerde analysemethodes om antibioticaconcentraties te meten beschreven, antibiotica farmacokinetiek en de bijbehorende variabiliteit gekarakteriseerd, de impact van patiëntcovariaten relevant voor de klinische praktijk beoordeeld, gevolgd door onderzoek naar de toegevoegde waarde van therapeutic drug monitoring (TDM) en modelgebaseerde doseringsstrategieën. 

In de EXPAT studie hebben we onderzocht of standaarddoseringen van veel gebruikte antibiotica toereikend zijn bij patiënten op de IC-afdelingen van het Erasmus MC en Maasstad Ziekenhuis. Dit onderzoek heeft laten zien dat de blootstelling aan beta-lactam antibiotica bij 40% van de patiënten te laag is en bij ciprofloxacine zelfs bij meer dan 70%. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot falen van de behandeling en het ontstaan van resistentie tegen antibiotica. Bovendien hebben we vastgesteld dat mannelijk geslacht, verhoogde renale klaring en een hoge body mass index (BMI) belangrijke risicofactoren zijn voor lage bloedspiegels. Hierop volgend zijn we gestart met de DOLPHIN-studie, een gerandomiseerd onderzoek in 450 patiënten naar de effecten van TDM en modelgebaseerde precisiedosering (MIPD) op klinische uitkomsten binnen 8 IC-afdelingen in Nederlandse Ziekenhuizen. Door het gebruik van TDM en MIPD kunnen onder- en overdosering tijdig worden opgespoord en zo bijdragen aan een adequate antibiotica dosering. Deze studie is uniek, aangezien gerandomiseerde onderzoeken naar precisiedosering bij kritiek zieke patiënten, gericht op klinische uitkomsten en op deze schaal, zelden worden uitgevoerd.