Promotie S. (Somendra) Narayan

Moderne organisaties werken in steeds dynamischere en zich voortdurend ontwikkelende omgevingen. Zowel technologische ontwikkelingen als ontwrichtende maatschappelijke veranderingen zoals generationele verschuivingen in loopbaantrajecten, verouderende bevolkingsgroepen en massamigratiepatronen zorgen voor een diversere werkplek. Deze veranderingen op de werkplek zorgen ook voor de vorming van strategische teams die bestaan uit collega's met verschillende educatieve, professionele, culturele, ideologische en sociaal-economische achtergronden. Maar wat betekent deze toegenomen diversiteit voor teams van leidinggevenden die zijn belast met het besturen van organisaties in een voortdurend veranderende zakelijke omgeving? Hoe beïnvloedt diversiteit onder leidinggevenden de manier waarop bedrijven zich bezighouden met strategische verandering of reageren op veranderende omstandigheden?

Dit proefschrift met de titel ‘Essays on Managerial Cognition, Diversity, and Business Model Innovation’ behandelt deze vraag in een anthologie bestaande uit vier empirische studies. De eerste empirische studie in deze anthologie onderzoekt het innovatieproces op het gebied van bedrijfsmodellen en digitale transformatie in de Noord-Amerikaanse uitgevers- en druksector als gevolg van de technologische ontwrichting die door Amazon is teweeggebracht. In het daaropvolgende hoofdstuk (hoofdstuk 2) worden de overeenkomsten en verschillen beschreven tussen processen gericht op de identificatie en implementatie van innovatiekansen. Aan de hand van computerondersteunde tekstanalyse om een maatstaf voor bedrijfsmodelinnovatie te ontwikkelen, wordt in deze studie aangetoond dat het aandachtsbereik van topmanagementteams toeneemt met cognitieve diversiteit, terwijl dit niet wordt beïnvloed door de ideologische diversiteit van de teams. Deze studie toont ook aan dat de innovatie-intensiteit van bedrijfsmodellen, anders dan het aandachtsbereik van het management, in eerste instantie toeneemt met de ideologische diversiteit, maar afneemt wanneer de ideologische diversiteit nog groter wordt. In de tweede studie, die wordt besproken in hoofdstuk 3 van dit proefschrift, wordt gebruik gemaakt van dimensiereductie en clustertechnieken om twee verschillende traject te identificeren die uitgeverijen hebben gevolgd tijdens hun digitale transformatie. Verder gaat deze studie dieper in op de contrasterende effecten die de cognitieve diversiteit van het topmanagementteam op beide trajecten heeft: innovatieve versus imitatieve digitale transformatie. Deze twee studies leiden samen tot een genuanceerd conceptueel model voor de rol van diversiteit bij strategische besluitvorming in westerse professionele contexten. De rol en het effect van diversiteit zijn echter afhankelijk van een groot aantal culturele en sociaal-politieke factoren. Om dit verder te verduidelijken, richt de derde studie (hoofdstuk 4) van deze anthologie zich op de effecten van sociaal-economische scheiding en subculturele diversiteit op de resultaten van creatieve samenwerkingsinitiatieven op het gebied van zowel sociale gevolgen als milieueffecten in het kader van duurzaam bosbeheer in India. In de vierde en laatste studie wordt een cognitief perspectief gehanteerd om in detail te onderzoeken welke verschillen er zijn in de manier waarop managers hun bedrijfsmodellen visualiseren als gevolg van de verschillen in hun cognitieve conditionering. Hiertoe brengt deze studie op basis van interviewgegevens de cognitieve schema's in kaart die managers hebben van hun bedrijfsmodellen, zodat kan worden onderzocht in hoeverre hun status als buitenstaander effect heeft op de innovatie van het bedrijfsmodel van hun organisatie. Het resultaat is een systematische uitwerking van de verschillen tussen managers op het gebied van de herkenning van kansen, waardebepaling, perceptie van expertise, het innovatietraject van het bedrijfsmodel en prioritering van bepaalde soorten bedrijfsmodellen boven anderen. Al met al worden in dit proefschrift de nuances verkend van de relatie tussen diversiteit (cognitieve, ideologische, sociaal-economische en culturele) en organisatorische veranderingsprocessen (zoals innovatie van bedrijfsmodellen, digitale transformatie, incubatie van sociale ondernemingen en het ontstaan van een nieuwe bedrijfstak). Het proefschrift eindigt met een samenvatting van de bevindingen en hun contextuele interpretatie.

De promoties vinden, in verband met het coronavirus, niet op de gebruikelijke wijze publiekelijk plaats in de Senaatszaal of de Professor Andries Queridozaal. De kandidaten zullen hun proefschrift online verdedigen.