Onderzoekend leren en het Wetenschapsknooppunt

Wetenschapsknooppunt Primair onderwijs

Onderzoekend Leren

Het Wetenschapsknooppunt is expert in de didactiek van onderzoekend leren. Leerlingen worden daarbij gestimuleerd om zelf actief kennis te ontwikkelen door vragen te stellen, onderzoek te doen en zo tot oplossingen te komen. Daarmee komt deze methode overeen met het doen van wetenschappelijk onderzoek. Het accent ligt, naast het opdoen van kennis, op het ontwikkelen van een nieuwsgierige en onderzoekende houding en op het aanleren van onderzoeksvaardigheden.

De onderzoekscyclus en onderzoeksvaardigheden voor PO en VO

De onderzoekscyclus

De onderzoekcyclus is het hulpmiddel voor het begeleiden en/of uitvoeren van een onderzoek door de klas of door een leerling. De cyclus bevat een stapsgewijze omschrijving en geeft daarmee antwoord op de vraag welke stappen neem je als je onderzoekt?

Het onderzoekend leren start vanuit een verwondering of verbazing over de wereld om zich heen. Daarna verkennen de leerlingen het onderwerp en bedenken ze wat ze al van het onderwerp weten, wat ze nog niet weten en wat ze willen onderzoeken. Op basis daarvan stellen leerlingen een onderzoeksvraag op en formuleren ze een verwachting. In het onderzoeksplan denken leerlingen na over hoe het onderzoek eruit moet zien om de vraag te kunnen beantwoorden, waarna zij het onderzoek uitvoeren. Aan de hand van de verzamelde resultaten formuleren de leerlingen een conclusie die ze vervolgens aan de rest van de groep presenteren.

De onderzoeksvaardigheden

Tijdens het onderzoekend leren hebben leerlingen verschillende vaardigheden nodig om tot een goed onderzoeksproces te komen. Het Wetenschapsknooppunt van de Erasmus Universiteit heeft een vaardigheden raamwerk ontwikkeld waarin de belangrijkste vaardigheden voor onderzoekend leren uiteengezet zijn. De onderzoeksvaardigheden, die in elke stap van de cyclus kunnen worden toegepast, zorgen voor een verdieping in het onderzoek en helpen je om een goed onderzoek neer te zetten.

De vaardigheden maken leerlingen bewust van waar ze aan werken en geven de leerkracht handvatten om opdrachten meer onderzoekend te maken.

De onderzoeksvaardigheden zijn: wees nieuwsgierig, neem waar, gebruik je verbeelding, trek in twijfel, hak in stukken, deel ideeën, ontdek de samenhang en reflecteer.

Belang van onderzoekend Leren

Onderzoekend leren is een didactiek waarbij leerlingen vanuit hun vragen de echte wereld gestructureerd leren ontdekken en onderzoeken. Deze methode kunnen ze op heel veel verschillende manieren inzetten om de wereld om hen heen betekenis te geven.

Leerlingen worden actief betrokken in het leerproces doordat zij vanuit nieuwsgierigheid eigen onderzoeksvragen en -plannen maken. Dit vergroot de autonomie en motivatie tijdens het leren. Daarnaast ontdekken en ontwikkelen ze de eigen talenten. 

Door actief met de stof aan de slag te gaan begrijpen en onthouden de leerlingen de stof beter, kunnen ze het geleerde beter toepassen en kunnen ze verbanden leggen tussen eerdere kennis en ervaringen en nieuwe informatie. Bovendien ontwikkelen leerlingen diverse metacognitieve vaardigheden als zelfstandig denken, plannen en reflecteren en onderzoeksvaardigheden als analyseren en kritisch denken. Dit zijn vaardigheden die steeds belangrijker worden in de 21e eeuw omdat leerlingen daarmee hun eigen kennis kunnen construeren.

Aan de slag?

Natuurlijk helpen we u graag op weg. Neem gerust vrijblijvend contact op

Downloads

Beschrijving met uitgewerkt voorbeeld PO en Handleiding voor het ontwikkelen van les/lessenreeks Onderzoekend Leren (bovenbouw PO)

Wetenschapsknooppunt

Vergelijk @count opleiding

  • @title

    • Tijdsduur: @duration
Vergelijk opleidingen