Het onderwerp Erkennen & Waarderen staat in Nederland hoog op de agenda sinds de Nederlandse kennisinstellingen en onderzoeksfinanciers (VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw) de gezamenlijke Position Paper ‘Ruimte voor ieders talent; naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’ in november 2019 heeft gepubliceerd. In dit paper spreken de betrokken partijen de wens uit om wetenschappers vanuit een breder perspectief op hun werk te erkennen en te waarderen.
Position Paper
Het hoofddoel, zoals beschreven in het Position Paper, is het ontwikkelen van een systeem van erkennen en waarderen van wetenschappers en onderzoek dat:
- diversificatie en het dynamiseren van verschillende loopbaanpaden mogelijk maakt. Hierdoor wordt meer recht gedaan aan de kwaliteiten van een ieder en de kwaliteiten die de EUR nodig heeft om binnen haar kerndomeinen van onderwijs, onderzoek en maatschappelijke impact zo optimaal mogelijk te kunnen functioneren;
- recht doet aan zowel de onafhankelijkheid en de individuele kwaliteiten en ambities van wetenschappers, als aan teamprestaties;
- het accent legt op de kwaliteit van het werk en minder nadruk legt op kwantitatieve resultaten (zoals aantal publicaties);
- alle aspecten van Open Science stimuleert;
- hoogwaardig academisch leiderschap stimuleert
Het onderwerp Erkennen & Waarderen staat in Nederland hoog op de agenda sinds de Nederlandse kennisinstellingen en onderzoeksfinanciers (VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw) de gezamenlijke Position Paper ‘Ruimte voor ieders talent; naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’ in november 2019 heeft gepubliceerd. In dit paper spreken de betrokken partijen de wens uit om wetenschappers vanuit een breder perspectief op hun werk te erkennen en te waarderen.
Landelijk programma plan
Volgend op de Position Paper en om deze doelen te verwezenlijken is er een landelijk programma plan opgesteld. Een regiegroep bestaande uit vertegenwoordigers van VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw geven collectief sturing aan het veranderprogramma. VSNU en NFU hebben afgesproken om samen te werken aan de transitie bij universiteiten en universitair medische centra. Hiervoor is een stuurgroep in het leven geroepen.
De eerste stap in het veranderprogramma is om gezamenlijk, als binnen de verschillende organisaties, een visie te ontwikkelen op het gewenste gedrag en cultuur.
Het landelijke programmaplan Erkennen & Waarderen kent zes fasen:
- Fase 1: Onderzoeken en visie formuleren
Alle universiteiten stellen een commissie samen die samen met bestuurders van de betreffende universiteit onderzoeken de ambitie zoals geformuleerd in de Position Paper zou kunnen betekenen. De instellingen formuleren een breed gedragen visie waarin ze de doelen van de Position Paper vertalen naar hun eigen organisatie. Ook heeft elke universiteit een (of meerdere) vakgroepen/departementen geselecteerd waar geëxperimenteerd gaat worden met een nieuwe manier van erkennen en waarderen. - Fase 2: Voorstellingsvermogen vergroten en experimenteren
Gelijktijdig aan het formuleren van de visie start een fase van vergroten van voorstellingsvermogen in alle organisaties: Good practices worden uitgewisseld, ‘narratives’ worden gedeeld, er vinden inspiratiesessies plaats en er is ruimte om te experimenteren. Acties zijn gericht op het onderzoeken van en het vergroten van het vertrouwen in nieuwe mogelijkheden en het zichtbaar maken van wat er gebeurt. - Fase 3: Betekenis geven
In deze fase wordt actie gevraagd aan leidinggevenden, onderzoeksgroepen, afdelingen, departementen en dergelijke om zich uit te spreken en samen lokaal invulling te geven aan de visie van de organisatie. Welke talenten willen zij benutten? Welke loopbaanpaden willen ze stimuleren? Welke teams erkennen? - Fase 4: Concretiseren en ontwikkelen
In deze fase worden de ondersteunende producten en criteria voor het systeem van Erkennen & Waarderen ontwikkeld. - Fase 5: Implementeren van nieuwe processen, systemen en ontwikkelde producten
De nieuwe ondersteunende producten en criteria worden ingebed in de dagelijkse activiteiten. Academici mogen op vertrouwen dat de beoordelingscriteria die door leidinggevenden, onderzoeksbeoordelaars en onderzoeksfinanciers worden gehanteerd, zullen leiden tot erkenning en waardering van hun werk. - Fase 6: Vasthouden
In deze fase zullen inspanningen nodig zijn om ervoor te zorgen dat het nieuwe systeem van erkennen en waarderen steeds meer onderdeel van de dagelijkse praktijk is.