Wij streven ernaar een plaats te zijn waar iedereen zich veilig voelt. Wij willen een gemeenschap zijn die opereert op basis van wederzijds respect tussen al haar leden - medewerkers, studenten en gasten. Ongewenst seksueel gedrag, intimidatie en geweld worden binnen onze instelling dan ook niet getolereerd. Er zijn initiatieven en maatregelen om ongewenst gedrag aan te pakken.
Uit onderzoek in opdracht van Amnesty blijkt dat 1 op de 10 studenten in Nederland te maken heeft gehad met verkrachting tijdens hun studieperiode. Erasmus Magazine heeft recent aandacht besteed aan dit onderwerp in een serie artikelen over de situatie op onze universiteit.
Deze cijfers van Amnesty zijn onaanvaardbaar. We kunnen geen trotse universitaire gemeenschap zijn en onze Erasmiaanse waarden niet volledig waarmaken wanneer onze studenten - vrouwelijk, mannelijk, non-binair, cisgender, transgender, queer, heteroseksueel, homoseksueel, biseksueel, interseksueel, panseksueel, aseksueel; alle identificaties - geen sociale veiligheid en seksuele gezondheid ervaren.
Onze universiteit zet zich in om gastvrij, respectvol en inclusief te zijn. Wij werken voortdurend aan een inclusieve werk- en studieomgeving. Voor iedereen.
Laat het dus duidelijk zijn dat wat je ziet in de video is wat we niet willen voor onze studenten. Maar wat willen we dan wel als het gaat om de sociale veiligheid en de seksuele gezondheid van onze studenten?
Seksuele gezondheid
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is seksuele gezondheid: ‘Een toestand van fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal welzijn in relatie tot seksualiteit; het is niet louter de afwezigheid van ziekte, disfunctie of gebrek. Seksuele gezondheid vereist een positieve en respectvolle benadering van seksualiteit en seksuele relaties, en bovendien de mogelijkheid om plezierige en veilige seksuele ervaringen op te doen, vrij van dwang, discriminatie en geweld. Om seksuele gezondheid te bereiken en te behouden, moeten de seksuele rechten van alle personen worden gerespecteerd, beschermd en nageleefd." (WHO, 2006).
In deze definitie zien we meerdere dimensies:
- Seksuele gezondheid is niet alleen iets lichamelijks, het gaat ook om emotioneel, mentaal en sociaal welzijn.
- Seksuele gezondheid gaat niet alleen over de afwezigheid van negatieve aspecten, maar ook over de aanwezigheid van positieve aspecten.
- Seksuele gezondheid is niet alleen iets individueels, maar juist ook iets intermenselijks en relationeels.
(Erasmus Love Lab)
Seksuele toestemming (consent)
'Seksuele activiteit vereist instemming, die wordt gedefinieerd als een positieve, ondubbelzinnige en vrijwillige instemming met specifieke seksuele activiteit tijdens een seksuele ontmoeting.
- Toestemming kan niet worden afgeleid uit het ontbreken van een ‘nee’; een duidelijk ‘ja’, verbaal of anderszins, is noodzakelijk.
- Toestemming voor bepaalde seksuele handelingen impliceert geen toestemming voor andere handelingen, noch impliceert toestemming voor een bepaalde handeling in het verleden toestemming in het heden of in de toekomst.
- Toestemming moet gedurende de hele seksuele ontmoeting blijven bestaan en kan op elk moment worden herroepen.
- Toestemming kan niet worden verkregen door dreiging, dwang of geweld. Instemming onder dergelijke omstandigheden geldt niet als toestemming.
- Toestemming kan niet worden verkregen van iemand die slaapt of anderszins geestelijk of lichamelijk onbekwaam is, hetzij door alcohol, drugs, of een andere aandoening. Een persoon is geestelijk of lichamelijk onbekwaam wanneer die persoon niet in staat is om weloverwogen beslissingen te nemen of daarnaar te handelen om seksuele handelingen te verrichten. Het aangaan van seksuele handelingen met een persoon van wie je weet - of redelijkerwijs zou moeten weten - dat hij of zij onbekwaam is, is seksueel wangedrag.'
(Yale; beschikbaar op: http://smr.yale.edu/definitions-sexual-misconduct-consent-and-harassment).
Seksueel geweld
Als we het over seksueel geweld hebben, hebben we het over elke vorm van intieme of seksuele activiteit die ingaat tegen iemands vrije wil en verlangen op dat moment. Het kan met een volslagen vreemde zijn, met iemand die je kent, of met je partner. Het kan fysiek gebeuren - in het echte leven - en het kan online gebeuren.
Wat we doen
We hebben een actieplan tegen seksueel geweld opgesteld, zie het volledige plan hieronder. We werken aan meer bewustwording via dialoog, trainingen en workshops over grenzen, communicatie en toestemming. Deze activiteiten zijn bedoeld om het stigma rond deze onderwerpen weg te nemen en studenten bewust te maken van hun eigen grenzen, hoe ze die van anderen kunnen respecteren en hoe ze daarover kunnen praten.Â
Ons actieplan tegen seksueel geweld bevat o.a. trainingen voor studenten en personeel, workshops over consent en een bewustwordingscampagne over ongewenst seksueel gedrag waarvan de video op deze webpagina één van de onderdelen is. Deze video wordt vertoond tijdens de Eureka-week (de introductieperiode voor nieuwe studenten) en gaat vergezeld van posters, folders en online posts.
Het doel is onze nieuwe studenten te informeren over de waarden die wij als organisatie aanhangen met betrekking tot toestemming, hen aan te moedigen kritisch na te denken over hun eigen wensen en grenzen en die van anderen, en te laten zien hoe belangrijk het is hierover te communiceren.
We hebben een netwerk van vertrouwenspersonen die er zijn voor studenten en personeelsleden. Er is een EUR-klachtenregeling ongewenste omgangsvormen om ongewenst gedrag te melden.
Ook hebben we een ‘Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling’ en een ‘Richtlijn voor leidinggevenden bij Agressie en geweld’.